رشد کسب‌وکار کوچک شما می‌تواند فرایند دشواری باشد. تحقق این امر به تلاش زیاد و اتخاذ رویکردهای مؤثر در بخش‌های مختلفی مثل فروش، بازاریابی و امور مالی بستگی دارد. کارآفرینان یا همان صاحبان مشاغل کوچک در ابتدای راه و تا زمانی که قادر به استخدام نیروی انسانی متخصص باشند، باید نقش‌های متفاوتی را ایفا کنند و میزان موفقیت آن‌ها در ایفای این نقش‌ها بر وضعیت تجاری آن‌ها تأثیر قابل‌توجهی دارد.
علی‌رغم اینکه رشد کسب‌وکار مخصوصاً در اولین مرحله از چرخه حیات تجاری، مستلزم صرف انرژی و زمان زیاد است، اما راهکارهایی وجود دارند که به شما در عبور موفقیت‌آمیز از این مرحله کمک می‌کنند که در این گفتار از تینت، آن‌ها را با شما در میان می‌گذاریم.
انجام تحقیقات بازار، یکی از شروط اساسی پیشرفت و رشد کسب‌وکار است. این کار علاوه بر کمک به درک بهتر مشتریان فعلی، امکان شناسایی مشتریان بالقوه را نیز برایتان فراهم می‌کند. شما باید از بازار هدفی که قصد ورود به آن را دارید، اطلاعات کافی داشته باشید و نیاز مشتریان را در این بازارها به‌خوبی بشناسید. به‌این‌ترتیب متوجه می‌شوید که کسب‌وکارتان چگونه می‌تواند از طریق انطباق با این نیازها، پیشرفت کند.
تحقیقات شما نباید صرفاً به بازار محدود باشد. شما باید درباره رقبایتان نیز به اندازه کافی تحقیق کنید. آگاهی از نقاط ضعف و قوت رقبا می‌تواند روی تصمیماتی که برای کسب‌وکارتان می‌گیرید، تأثیر زیادی داشته باشد.
داشتن یک قیف فروش (Sale Funnel) می‌تواند تجارتتان را به سطح بالاتری ارتقا داده و به رشد کسب‌وکار کمک کند. قیف فروش را به‌عنوان نقشه سفر مشتری در نظر بگیرید. وقتی مشتریان با کسب‌وکار شما تعامل برقرار می‌کنند یا وارد وب‌سایتتان می‌شوند، در بالای قیف (دهانه‌ی گشاد) قرار دارند و زمانی که کالایی می‌خرند یا برای دریافت خدمات ثبت‌نام می‌کنند، با موفقیت از قیف عبور می‌کنند. شما باید برای حرکت دادن مشتریان از بالا به پایین قیف، درصدد یافتن راهکارهای مؤثر برآیید. ارائه تخفیف، دریافت اطلاعات تماس یا ارسال خبرنامه، تنها چند نمونه ساده از این راهکارها هستند.
رشد کسب‌وکار صرفاً با جذب مشتریان جدید امکان‌پذیر نیست و شما باید برای حفظ مشتریان فعلی و متقاعد ساختن آن‌ها برای بازگشت هم برنامه ویژه‌ای داشته باشید. روش‌هایی که برای افزایش نرخ حفظ مشتریان از آن‌ها استفاده می‌کنید، باعث ایجاد وفاداری در مشتری می‌شود و واضح است که این امر می‌تواند میزان فروشتان را تا حد بسیار زیادی افزایش دهد. فراموش نکنید که هزینه جذب یک مشتری جدید، 5 برابر بیشتر از حفظ مشتری فعلی شماست و همین فکت، به‌تنهایی گویای خیلی چیزهاست. در این خصوص بهتر است با مفهوم ارزش طول عمر مشتری بیشتر آشنا شوید.
افزایش قابلیت رؤیت‌پذیری برند شما به جذب مشتریان جدید و متعاقباً رشد کسب‌وکار کمک شایان‌ذکری می‌کند. در اینجا یک راهکار خوب، حضور در رویدادهای شبکه‌ای است. برای این منظور، در جستجوی تاریخ برگزاری همایش‌ها یا نمایشگاه‌های مرتبط با حوزه کسب‌وکارتان باشید و ضمن حضور در آن‌ها، کسب‌وکارتان را به دیگران بشناسانید. این حضور می‌تواند در قالب‌های مختلفی مثل ملاقات با صاحبان مشاغل دیگر، برپایی غرفه در نمایشگاه‌ها یا سخنرانی به‌عنوان یک متخصص صنعت باشد.
امروز اغلب مشتریان، شرکت‌هایی را برای خرید کالا یا خدمت موردنیازشان انتخاب می‌کنند که عملکرد آن را مطابق با ارزش‌هایشان ببینند و میزان پایبندی به مسئولیت اجتماعی، بی‌تردید مهم‌ترین معیار در این انتخاب است. مسئولیت اجتماعی (CSR) بدین معناست که شما به‌عنوان صاحب کسب‌وکار، از تأثیر فعالیت‌های تجاری‌تان بر جنبه‌های مختلف زندگی اجتماعی آگاه باشید. اگر بتوانید تأثیر مثبت کسب‌وکارتان را روی این جنبه‌ها به عموم مردم نشان دهید و آن‌ها را به این باور برسانید که منافع اجتماعی را قربانی اهداف تجاری‌تان نمی‌کنید، مشتریان هم قطعاً از محصولاتتان استقبال بیشتری می‌کنند و همین امر می‌تواند یکی از ارکان رشد کسب‌وکار شما باشد. حرکت به سوی کسب‌وکار سبز، مشارکت در تلاش‌های اجتماعی خیرخواهانه و گنجاندن مفهوم توسعه پایدار در فرایندها ازجمله مهم‌ترین اَشکال تعهد به مسئولیت‌های اجتماعی یک شرکت هستند.
همکاری یا شراکت استراتژیک با مشاغل دیگر می‌تواند زمینه دسترسی‌تان به شبکه گسترده‌تری از مشتریان را فراهم کند. همکاری شرکت استارباکس با بسیاری از فروشگاه‌های ملی مثل Barnes & Noble یا Target مثال خوبی در این خصوص است که باعث دسترسی بیشتر و آسان‌تر مشتریان به قهوه‌های شرکت استارباکس در خرده‌فروشی‌های سراسر آمریکا شد.
توجه کنید که همکاری صرفاً نباید در مقیاس وسیع انجام شود و گاهی حتی یک فروشنده هم می‌تواند شریک تجاری استراتژیک شما باشد. فارغ از نوع و مقیاس همکاری، مهم آن است که بتوانید تعاملات تجاری را مدیریت کرده و روابط مؤثرتان را با شرکای مهم مخصوصاً فروشندگان، حفظ و تقویت کنید.
قطعاً کالا یا خدمت اصلی شما، فلسفه و دلیل راه‌اندازی کسب‌وکارتان است اما تک‌بعدی بودن می‌تواند بعضاً برایتان مشکلاتی را ایجاد کند. به همین دلیل، اگر می‌توانید سعی کنید که با ایجاد تنوع در محصولاتتان، مشتریان جدیدی یافته و از این طریق، فرایند رشد و کسب‌وکار را تسریع کنید. این کار را می‌توانید از طریق شناسایی فرصت‌های مناسب برای عرضه محصولات کاملاً جدید یا یافتن روش‌های مختلف برای عرضه محصولات فعلی (مثلاً فروش اشتراک ماهانه یا سالانه) انجام دهید.
شرکت Moment مثال خوبی برای رشد کسب‌وکار از طریق ایجاد تنوع در ارائه محصولات است. این شرکت در ابتدا لنزهایی را در راستای بهبود عملیات عکاسی برای گوشی‌های هوشمند به بازار عرضه می‌کرد اما حالا اپلیکیشن‌های کاربردی و لوازم جانبی لنز را نیز به محصولاتش اضافه کرده است.
صرف‌نظر از اینکه برای رشد کسب‌وکار از چه روش‌ها و استراتژی‌هایی استفاده می‌کنید، باید همواره ارزیابی دقیقی از عملکردتان و میزان کارایی و اثربخشی آن داشته باشید و در صورت لزوم، تغییرات لازم را اِعمال کنید. به‌عنوان‌مثال اگر یک برنامه وفاداری مشتری ایجاد کرده‌اید و متوجه شده‌اید که این برنامه، تأثیری بر بهبود نرخ حفظ مشتریان ندارد، احتمالاً لازم است آن برنامه را تغییر دهید. این تغییر می‌تواند شامل خرید یک سیستم مدیریت روابط مشتری (CRM) یا افزایش تعامل با مشتریان از طریق کمپین‌های ایمیلی یا شبکه‌های اجتماعی باشد.
علاوه بر نکات فوق باید بدانید که رشد کسب‌وکار تا حدی بر پذیرش ریسک‌های منطقی و حساب‌شده مبتنی است. شما باید به بیزینس پلن یا همان طرح کسب‌وکارتان رجوع کنید و در این باره که چه استراتژی‌ها و راهکارهایی می‌توانند بر رشد و رونق تجارت اثر بگذارند، پیش‌بینی و برآورد دقیق و واقع‌بینانه‌ای داشته باشید. نظارت مستمر بر روند پیشرفت تجاری و به‌روزرسانی هوشمندانه‌ی طرح‌ها و فرایندها، کلید توسعه و رشد کسب‌وکار کوچک شماست.
به‌عنوان نکته آخر متذکر می‌شویم که توسعه کسب‌وکارهای کوچک بدون اِعمال مدیریت مالی اثربخش بر عملیات تجاری، محال است. بنابراین در هر مرحله‌ای که قرار دارید، باید به وضعیت مالی کسب‌وکارتان توجه ویژه‌ای داشته باشید تا خدای‌ناکرده، مسائل مالی که اصلی‌ترین عامل شکست استارت‌آپ‌ها هستند، ناگهان کشتی کسب‌وکارتان را به گِل ننشانند!
