اگر قصد دارید تبدیل به یک فریلنسر حرفهای و موفق بشوید باید در کنار فراگرفتن انواع مهارتهای نرمافزاری و فنی، بر توانمندیهای نرم خود نیز بیفزایید. در یک کلام باید بتوانید بهخوبی پروژههای متعدد را زمانبندی و مدیریت کنید و بهموقع تحویل بدهید. همچنین برقراری ارتباط موثر با یک کارفرما برای شما حیاتی است. بهاینترتیب باید از هوش عاطفی و اجتماعیتان کمک بگیرید و مهارت های نرم یک فریلنسر را در وجودتان پرورش بدهید. اما یک فریلنسر امروزی به چه مهارتهایی احتیاج دارد؟
نخستین و مهمترینِ مهارت های نرم یک فریلنسر را باید تفکر استراتژیک دانست. منظور چیست؟ به بیان ساده یعنی باید توانمندی و ظرفیتهای خود را بشناسید، برای استفاده صحیح از استعدادهایتان برنامه داشته باشید، باید بتوانید چالشها و فرصتهای پیشِ رو را در حرفه خودتان پیشبینی و تحلیل کنید، همچنین برای هر کدام راهحل و سناریویی از قبل تعریف کرده باشید؛ قدرت ریسک را در وجودتان افزایش بدهید، نقشه راه تدوین کنید و درمجموع درست و دقیق بدانید چه کارهایی را در چه زمانهایی باید انجام بدهید.
برای اینکه بتوانید به قلههای موفقیت در قالب فعالیتهای خوداشتغالی برسید، باید وقتشناس باشید و به زمان دیگران احترام بگذارید. کارفرماهای مختلف وقتی بیش از یکبار بدقولی ببینند، دیگر سراغی از شما نخواهند گرفت. اما برعکس تحویل سر وقت کارها در نظر سفارشدهندگان بهشدت اهمیت دارد. تحویل یک پروژه با 80 درصد کیفیت سر موعد مقرر، بسیار نسبت به تحویل پروژه با صددرصد کیفیت اما روزها دیرتر از زمان تحویل، ارجح است. اگر هم در مواردی به دلایل فنی یا هر علت دیگری نمیتوانید پروژه را سر موعد از پیش تعیینشده تحویل کارفرما بدهید، درست همان زمانیکه از تاخیر خود باخبر میشوید، با سفارشدهنده ارتباط بگیرید و ضمن عذرخواهی و حتی پیشنهاد فعالیتهای اضافه، او را از تاخیر در تحویل کار مطلع کنید. باید این پیام را به کارفرمایان برسانید که به زمانبندی و قوانین آنها در چارچوب پروژه جاری احترام میگذارید.
یکی از مهارت های نرم فریلنسر در عصر حاضر، قدرت تصمیمگیری و حل مسئله است. هرچند اهمیت زیادی دارد که درباره پروژه اطلاعات کافی داشته باشید و از طریق پرسش سئوالهای مختلف از کارفرما ابعاد آنرا به شکل صحیح درک کنید، اما از سوی دیگر مهم است که وقتی با یک چالش روبهرو میشوید یا باید تصمیم ویژهای اتخاذ کنید، نیازمند تماس مکرر با کارفرما نباشید. سفارشدهندهای که پروژهاش را برونسپاری کرده معمولا مایل است خود را از چالشهای اجرای آن دور نگاه دارد. پس شما باید از قوه خلاقیت خودتان در حل چالشها بهره بگیرید و از سلولهای خاکستری مغزتان تا میتوانید کار بکشید.
البته پیشنهاد میکنیم وقتی گره مشکلی را با یک تصمیم بهموقع و استفاده از قوه خلاقیت خویش میگشایید، حتما شرایط را برای کارفرما شرح بدهید و او را از کار بزرگی که انجام دادهاید مطلع کنید. بهاینترتیب در نظر صاحب پروژه قدرتمندتر و قابل اعتمادتر جلوه خواهید کرد. حتی همین موضوع میتواند موجب شود پروژههای زیادی از سوی آن کارفرما یا همکاراناش بهسویتان سرازیر شود.
یک فریلنسر موفق همیشه پرانرژی صحبت میکند، حرفهای سخن میگوید، حتی حین عصبانیت نیز ادبیات حرفهای را فراموش نمیکند، میکوشد در نخستین ارتباط خود را در ذهن طرف مقابل ماندگار کند، توافقهای خود با سفارشدهنده را مکتوب میکند و به تایید او میرساند تا 2 طرف درصورت بروز مشکل به آن مراجعه کنند و همیشه مهارتهای ارتباطیاش را ارتقاء میدهد. همچنین رعایت اخلاق حرفهای، پذیرش صریح اشتباهات و کوشش برای جبران آنها، همکاری با کارفرما برای حل مشکلات ناخواسته حتی اگر مقصر به هیچ عنوان شما نباشید، حفظ ارتباط حین اجرای پروژه و پاسخ بهموقع به سئوالها و درخواستهای کارفرما را باید از جمله مهارتهای ارتباطی یک فریلنسر امروزی موفق دانست. بکوشید مهارتهای ارتباطی و مدیریتی خود را به رخ طرف مقابل بکشید و اثبات کنید یادگیرنده و همواره روبهپیشرفت هستید.
فریلنسرها نباید عادت به تکروی داشته باشند. همچنین در مواردی لازم است بتوانید خودتان یک تیم بسازید، از راه دور اعضای آنرا مدیریت کنید و بر کارهایشان نظارت داشته باشید. بهعلاوه برای یک فریلنسر ضروری است که بتواند عضوی از تیمهای مختلف باشد، حتی از راه دور و به کمک شیوههای ارتباطی در عصر دیجیتال. گاهی ممکن است شما عضوی تیمی باشید که اعضایش در قارههای مختلف جهان پراکندهاند! بر همین اساس باید بتوانید با این افراد در راستای پیشبرد اهداف پروژه تعامل شایستهای داشته باشید.
از جمله مهارت های نرم فریلنسر این است که جرات روبهرو شدن با واقعیتها را داشته باشد. بهاینترتیب توصیه میکنیم اگر پروژهای که پذیرش کردهاید بهصورت مرحله به مرحله باید تحویل داده شود، در هر گام حتی اگر کارفرما بازخوردی برایتان ارسال نکرده، از او بخواهید نظرش را درباره کار شما بگوید. به اینصورت هم در ادامه مسیر تطابق بیشتری با سلیقه و نیاز مشتری خواهید یافت و هم اینکه میتوانید نقاط ضعف خود را بهخوبی شناسایی کنید. البته شما بهعنوان یک فریلنسر قرار است با طیف وسیعی از افراد جامعه با سلایق و فرهنگهای گوناگون ارتباط داشته باشید، در این میان قطعبهیقین چالشها و اصطکاکهایی با کارفرمایان خواهید داشت. پس باید قوی و منطقی باشید. حرف حق را بپذیرید و برای اصلاح آن بدون معطلی بکوشید، اما در برابر ایرادها و انتظارات بدون منطق و خارج از چارچوب، کاملا حرفهای و به دور از عصبانیت بایستید. ضروری است که این موضوع را برای طرف مقابل جا بیندازید که شما نیروی مستقیم او نیستید و تنها باید در چارچوب توافقهای پروژه فریلنسری از شما توقع داشته باشد. اما یادتان نرود که تحت هر شرایطی احترام در لحن و استفاده از ادبیات شایسته را فراموش نکنید. هیچ موضوعی نیست که با تعامل نتوان آنرا حل کرد یا دستکم بهبود بخشید.
باید بتوانید مهارت انتخاب کارفرمای حرفهای و برخوردار از حسن سابقه را در خودتان تقویت کنید. افرادی با انرژی منفی، انسانهای دمدمی مزاج، اشخاص بهانهگیر و خلاصه کلام آدمهایی که نمیتوانند پای قول و قرارشان بایستند و از یک فریلنسر توقع دارند مثل کارمندشان هر چه آنها میگویند را انجام بدهد، اصلا برای همکاری گزینه مناسبی نیستند. در دنیای امروز پلتفرمهای بسیاری برای فریلنسری وجود دارد و استفاده از آنها نیز در میان فریلنسرها بسیار شایع است. بهاینترتیب ممکن است شما کمترین تعامل ممکن را با کارفرما برقرار کنید. اما از لحنی که سفارشدهنده برای شرح درخواست خود نوشته، وبسایت و نمونهای که ارسال کرده و میزان دقت او در بیان خواستههایش تا حدودی میتوانید درک کنید با چه تیپ فردی طرف هستید. میدانیم که گاهی ممکن است انگیزههای مالی موجب شود در ابتدا برای شما رفتار سفارشدهنده اهمیتی نداشته باشد، اما باور کنید در موارد بسیاری این امکان وجود دارد که استهلاک همکاری با یک کارفرمای بد آنقدر زیاد باشد که درست وسط کار، شما را از پذیرش آن پروژه پشیمان کند و انرژیتان را برای روزها و هفتهها از میان ببرد.
مهارت های نرم فریلنسر باید همزمان در قالب تجربیات و مطالعه علوم روز میانرشتهای درباره روانشناسی، مدیریت منابع انسانی، جامعهشناسی و ... رشد بیابند. در دنیای فریلنسرها ضرورت دارد محکم، زیرک، منطقی، مثبتاندیش و سرشار از روحیه تعامل و همکاری باشید. این دنیا از آدمهای ضعیف استقبال خوبی بهعمل نمیآورد اما انسانهای باهوش و قدرتمند را به جایگاه بلندمرتبهای میرساند.