صرف نظر از اختلاف آمارهای رسمی و غیر رسمی بیکاری می توان گفت که بیکاری، یکی از بحران های مهم اقتصادی و اجتماعی کشور بوده و حل این بحران نیز از دغدغه های اصلی مسئولان کشور در دو دهه گذشته بوده است.
به باور بسیاری از فعالان و دست اندرکاران حوزه شرکت های دانش بنیان و اقتصاددان ها، یکی از راهکارهای مهم برای کاهش بیکاری و اشتغال زایی، سرمایه گذاری در بخش اقتصاد دانش بنیان است.
در این یادداشت مهم ترین دلایل مدافعان اولویت سرمایه گذاری در بخش دانش بنیان برای اشتغال زایی را مرور می کنیم.
1.اشتغال زایی در بخش دانش بنیان کم هزینه تر است
به اعتقاد بسیاری از تحلیلگرا ن اقتصادی تولید شغل در بخش دانش بنیان نسبت به ایجاد شغل در دیگرهای بخش اقتصادی به سرمایه کمتری نیاز دارد.
رییس وقت صندوق نوآوری و شکوفایی اقتصادی، بهزاد سلطانی در سال 1396 اعلام کرد ایجاد یک شغل پایدار در کشور ما به طور متوسط 330 میلیون تومان هزینه دارد. اما برای تولید شغل به واسطه شرکت های دانش بنیان حدود 30 تا 100 میلیون هزینه می شود.
براساس این اعداد و ارقام می بینیم که اشتغال زایی در بخش دانش بنیان نسبت به دیگر بخش ها هزینه کمتری دارد.
2.توسعه اقتصاد دانش بنیان؛ راهی برای اشتغال فارغ التحصیلان دانشگاه ها
در اقتصاد دانش بنیان کاربرد دانش و اطلاعات اهمیتی اساسی دارد، در واقع تولید و توزیع و کاربرد دانش منجر به تولید ارزش افزوده در بخش اقتصاد می شود. با توجه به این تعریف به نظر می رسد که نیروی انسانی تحصیلکرده در اقتصاد دانش بنیان نقشی مهم دارد.
با توجه به این که بخش بزرگی از جمعیت بیکار کشور فارغ التحصیلان دانشگاه ها هستند می توان گفت کشور ما به لحاظ نیروی انسانی، پتانسیل بالایی در بخش دانش بنیان دارد.
3.اشتغال زایی در بخش دانش بنیان می تواند از مهاجرت نخبگان جلوگیری کند
مهاجرت نخبگان با تمام اختلافاتی که درباره میزانش در منابع مختلف وجود دارد، بی تردید یکی از معضلات مهم کشور است که منجر به از دست رفتن سرمایه های انسانی ارزشمند این مرز و بوم می شود. توسعه بخش دانش بنیان و اشتغال زایی در این بخش می تواند فرصت های شغلی مناسب و درخوری را برای نخبگان علمی کشورمان ایجاد کند.
بسیاری از کارشناسان اعتقاد دارند توسعه اقتصاد دانش بنیان یکی از مهم ترین راه های جلوگیری از خروج نخبگان علمی است.
4.توسعه بخش دانش بنیان، کلید توسعه پایدار است
طی دو دهه اخیر توسعه اقتصاد دانش بنیان به کلید توسعه پایدار تبدیل شده است. برخی از کشورهای در حال توسعه هم با برنامه ریزی و توسعه این بخش توانسته اند به جهش های بزرگی در مسیر توسعه دست یابند.
هند از جمله نمونه های موفق این کشورهاست که با سرمایه گذاری و برنامه ریزی بلند مدت در بخش دانش بنیان نه تنها توسعه قابل توجهی داشته بلکه به یکی از بزرگترین اقتصادهای جهان تبدیل شده است. در حال حاضر هند، یکی از مهم ترین صادرکنندگان نیروی کار متخصص در زمینه خدمات مالی، مهندسی و نرم افزار در جهان است و فقط و فقط این رشد با تکیه بر نیروی کار تحصیلکرده و مسلط به زبان انگلیسی اتفاق افتاده است.
با توجه به این دلایل به نظر می رسد سرمایه گذاری در بخش دانش بنیان در ایران در عین اشتغال زایی برای جمعیت فارغ التحصیلان دانشگاهی منجر به توسعه اقتصادی پایدار خواهد شد. در نتیجه لازم است سرمایه گذاری در این بخش جزو اولویت های دولت و بخش خصوصی باشد.