بسیاری بر این باورند که هر کسب‌وکار، فقط به یک بیزینس پلن نیاز دارد و برخی دیگر نیز گمان می‌کنند که یک بیزینس پلن واحد وجود دارد که مناسب همه کسب‌وکارهاست. این‌ها دو تصور رایج و درعین‌حال نادرست در ارتباط با موضوع انواع طرح کسب‌وکار است. واقعیت آن است که شرکت‌ها، اغلب هم‌زمان با تکاملشان، به طرح کسب‌وکار جدید یا اصلاح‌شده‌ای نیاز پیدا می‌کنند و نوع این طرح، در وهله نخست به اهداف آن‌ها بستگی دارد.
حالا شاید برایتان این سؤال پیش مطرح شده باشد که کسب‌وکار شما به چه نوع طرحی نیاز دارد و از بین انواع طرح کسب‌وکار، کدام طرح بهترین کارایی و اثربخشی را برایتان دارد؟ در این مطلب از تی‌نت می‌خواهیم با ارائه اطلاعاتی مهم در این زمینه، به شما همراهان گرامی در یافتن پاسخ پرسش‌هایتان یاری رسانده و 5 ویژگی اساسی را برای انواع طرح کسب‌وکار معرفی و تشریح کنیم.
نوشتن یک طرح و کسب‌وکار، در مقایسه با سرمایه‌گذاری بی‌مهابا و اجرایی کردن هر ایده‌ای که به ذهنتان خطور می‌کند، بسیار منطقی‌تر است و طبعاً هزینه و دردسر کمتری هم دارد. تدوین چنین طرحی، بالأخص زمانی که از پول‌ساز بودن ایده‌هایتان مطمئن نیستید، اهمیت بسیار بیشتری پیدا می‌کند.
نوشتن انواع طرح کسب‌وکار، الزاماً به یک فرایند طولانی نیاز ندارد. صدالبته که شما می‌توانید ایده‌هایتان را از طریق تهیه یک بیزینس پلن کامل که همه جزئیات را شامل شود هم امتحان کنید. بااین‌حال روش‌هایی وجود دارد که به‌واسطه آن‌ها می‌توانید از طریق پاسخ به چند سؤال کلیدی، بینش صحیحی درباره ایده، بازار و موانع احتمالی راه‌اندازی کسب‌وکار کسب کنید.
افراد معمولاً قبل از انتخاب بهترین ایده که شانس موفقیتشان را به حداکثر می‌رساند، چندین ایده کسب‌وکار را بررسی می‌کنند. وقتی بتوانید فیلتری ساده و درعین‌حال مؤثر بسازید که امکان ارزیابی اولیه‌ی ایده‌های مختلف را برایتان مقدور کند، می‌توانید به‌جای صرف تلاش و زمان در راستای تدوین طرح تجاری جامع برای همه آن‌ها، توجهتان را صرفاً روی ایده‌هایی متمرکز کنید که از فیلتر اولیه، با موفقیت عبور کرده‌اند و شانس موفقیت بیشتری دارند. ویژگی اساسی انواع طرح کسب‌وکار، کمک به شما در امر ارزیابی ایده‌هاست.
پس از انتخاب بهترین ایده، لازم است برای آغاز مسیر، برنامه‌ریزی کنید و بتوانید با استفاده از یک نقشه راه، اِشراف جامعی بر کسب‌وکار و موضوعات مرتبط با آن پیدا کنید. اینجاست که تدوین تفصیلی و نهایی طرح کسب‌وکار که همه جزئیات را در بربگیرد، اهمیت پیدا می‌کند. در مرحله نوشتن تفصیلی انواع طرح کسب‌وکار، از سیر تا پیاز ماجرا اعم از بازاریابی، آنالیز رقابتی، عملیات، برنامه‌های تأمین مالی و مواردی ازاین‌دست، مورد تحلیل و بررسی قرار می‌گیرند. نسخه تفصیلی و نهایی انواع طرح کسب‌وکار، به‌مثابه نقشه کلی راه است که به‌عنوان یک راهنما برای سال‌های اولیه‌ی کسب‌وکار، مورد استناد قرار می‌گیرد.
برای راه‌اندازی کسب‌وکار موفق، واضح است که به حمایت مالی نیاز دارید. کم پیش می‌آید که صاحب یک ایده تجاری، خودش توان اقتصادی لازم برای پیاده‌سازی ایده‌اش را داشته باشد. طرح تجاری شما، اهرم اصلی‌تان در جلب حمایت مالی است. این همان سندی است که حامیان مالی، اعم از سرمایه‌گذاران سنتی یا مدیران بانکی، مایل هستند آن را ببینند تا بتوانند درباره حمایت مالی از شما یا عدم انجام این کار، تصمیم‌گیری کنند.
وقتی در حال نوشتن نسخه‌ی تفصیلی انواع طرح کسب‌وکار هستید، باید مطمئن شوید که دو بخش بسیار مهم، در طرحتان از قلم نیفتد:
البته همه بخش‌های یک طرح کسب‌وکار، اهمیت خاص خودشان را دارند اما دو بخش مذکور، همان حوزه‌هایی هستند که حامیان مالی کسب‌وکارتان، بیشتر به آن‌ها توجه خواهند کرد. یکی از اساسی‌ترین پرسش‌هایی که در ذهن حامیان مالی بالقوه، مطرح می‌شود این است که مشارکت در راه‌اندازی کسب‌وکار شما، چه منفعتی برای آن‌ها دارد؟ توجه داشته باشید که هر جنبه از طرح کسب‌وکارتان باید طوری نوشته شود که بتواند به این سؤال و سؤالاتی ازاین‌دست، پاسخ متقاعدکننده‌ای دهد.
البته از طریق ایجاد یک طرح کسب‌وکار مقدماتی نیز می‌توانید به سؤالاتی ازاین‌دست پاسخ دهید اما باید بپذیریم که حامیان مالی شما تمایل دارند اِشراف جامعی روی ابعاد مختلف کسب‌وکارتان داشته باشند. آن‌ها علاوه بر حصول اطمینان درباره تأمین منافع خودشان و همین‌طور کسب آگاهی از حوزه‌های مالی و اجرایی، می‌خواهند مطمئن شوند که شما در زمینه‌های مدیریتی، بازاریابی و ... هم به‌درستی عمل می‌کنید.
باید به این نکته بسیار مهم توجه داشته باشید که قصه‌ی انواع طرح کسب‌وکار، با آغاز رسمی تجارت، به پایان نمی‌رسد! در هر مرحله‌ای از کسب‌وکار، ممکن است به چنین طرحی نیاز پیدا کنید. وقتی کسب‌وکارتان روی پای خودش ایستاد، بیزینس پلن به ابزاری عالی برای برنامه‌ریزی و مدیریت کسب‌وکار تبدیل می‌شود. بنابراین همواره نسخه‌ای از طرح کسب‌وکارتان را در دسترس داشته باشید تا اصلاح و تبدیل آن به یک طرح بهتر و مقایسه طرح جدید با نسخه قدیمی‌اش، آسان‌تر باشد. در هر مقطع زمانی شاید لازم شود که در برنامه‌های عملیاتی یا بازاریابی کسب‌وکارتان، تغییراتی اِعمال کنید. چنین تغییراتی باید در طرح کسب‌وکارتان، منعکس شوند و آن را به سندی کارآمدتر تبدیل کنند؛ سندی که بهتر بتواند در مراحل مختلف کسب‌وکار، راهنمایی‌تان کند.
تأخیر در بازبینی و به‌روزرسانی انواع طرح کسب‌وکار به دلیل غرق شدن در امور جاری، یک خطای رایج و درعین‌حال استراتژیک است که متأسفانه کارآفرینان زیادی مرتکب آن می‌شوند. فراموش نکنید که طرح کسب‌وکار، شبیه به قطب‌نمای کشتی تجاری‌تان عمل می‌کند که راه را برای پیشرفت آن هموار کرده و آمادگی لازم را برای رویارویی با فرصت‌ها یا چالش‌های جدید، برایتان فراهم می‌سازد. این قطب‌نما هرگز نباید از کار بیفتند؛ بنابراین به‌موازات رشد کسب‌وکار، به‌طور مرتب به این سند حیاتی رجوع نموده و در صورت نیاز، اصلاحات لازم را در آن اعمال کنید.
این یک واقعیت بدیهی و پذیرفته‌شده است که هر کسب‌وکار، به یک بیزینس پلن خوب و کارآمد نیاز دارد. اما باید توجه داشته باشیم که شکل و محتوای انواع طرح کسب‌وکار، باید با ماهیت آن کسب‌وکار و همین‌طور هدفش، متناسب باشد.
باید قبل از نوشتن هر شکلی از طرح کسب‌وکار از خودتان سؤال کنید که اساساً چرا چنین کاری انجام می‌دهید؟ با پاسخ به این سؤال می‌توانید طرحی بنویسید که با مأموریت کسب‌وکارتان همخوانی داشته باشد. در غیر این صورت ممکن است زمان و هزینه‌تان را صرف نوشتن سندی کنید که پاسخگوی نیازهای کسب‌وکارتان نباشد.
محال است کسب‌وکار، بدون داشتن یک طرح یا بیزینس پلن حساب‌شده، بتواند به اهداف مدنظرش دست پیدا کند. در تدوین انواع طرح کسب‌وکار، باید بسیار دقیق و سنجیده عمل کنید. فراموش نکنید که برای موفقیت، نسخه واحدی وجود ندارد و هر بیزینس پلن باید متناسب با ماهیت، اهداف و مأموریت‌های یک کسب‌وکار، تدوین و نوشته شود.
سؤال مهم بسیاری از افرادی که قصد دارند به یک کارآفرین تبدیل شوند، این است که منظور از طرح کسب‌وکار خوب چیست و یک بیزینس پلن باید چه ویژگی‌هایی داشته باشد؟ در این مطلب با ارائه‌ی 5 ویژگی اساسی، تلاش کردیم تا پاسخی قانع‌کننده و کارگشا برای این مسئله مهم ارائه کنیم.
