موضوع انگیزش کارمندان در زمان کرونا در مقایسه با شرایط معمول، حساسیت دوچندانی دارد. همه میدانیم که کار تیمی مؤثر، همواره برای شرکتها، یک چالش بزرگ بوده و شیوع پاندمی این کار را بهمراتب سختتر کرد. در این بین، علاوه بر انجام اقداماتی برای رضایت و شادی کارکنان، قواعدی وجود دارند که بهواسطه توجه به آنها میتوانیم، تیمهای کاری را به شکلی مؤثرتر مدیریت و هدایت کنیم.
اگر شما هم بهعنوان یک مدیر یا رهبر، با چالش مدیریت تیمهای کاری روبرو هستید، پنج نکتهای را که در این مقاله از تینت آوردهایم، بخوانید تا با افزایش روحیه و بهبود انگیزش کارمندان در زمان کرونا، در دستیابی به اهدافتان، موفق باشید. توجه کنید که رعایت این قواعد، در شرایط عادی نیز ضرورت دارد اما بحران کرونا، اهمیت مضاعفی به آنها میبخشد.
کار تیمی به معنای توانایی انجام مشارکتی امور در راستای دستیابی به یک هدف مشترک است. برای بهبود انگیزش کارمندان در زمان کرونا، همه اعضا باید مأموریت و اهداف مشترک تیم را درک کنند و بپذیرند. آنها باید این مأموریت و اهداف را در مقایسه با مأموریت و اهداف فردی، در اولویت قرار دهند. ارزش خلقشده بهواسطه کار تیمی، باید از مجموع ارزش خلقشده توسط یکایک اعضای تیم بیشتر باشد و معنای همافزایی هم چیزی جز این نیست.
شیوع ویروس کرونا، دورکاری را برای بسیاری از شرکتها به یک انتخاب اجباری تبدیل کرد و دورکاری، با وجود مزایایی که نمیتوان آنها را کتمان کرد، بهطور بالقوه میتواند روحیه کار تیمی و تعهد به مقاصد مشترک را بین اعضای شرکت، متزلزل کند. به همین دلیل، لازم است این اهداف و مأموریتها، در طول دوره دورکاری، در فواصل زمانی معین، مرور شوند.
مسئولیت شفافسازی درباره تعهد به اهداف و مأموریتهای مشترک، بر عهده مدیر یا رهبر است و اگر درک و پذیرش لازم بین اعضای تیم ایجاد نشود، شانس موفقیت نیز کاهش مییابد. اما آیا میتوانیم اهمیت تیم را معادل با نفی و انکار اهداف فردی اعضای آن بدانیم؟ ابداً! اما توجه به اهداف فردی هرگز نباید تعهد به اهداف مشترک را سست کند. اهداف فردی و جمعی، هر دو نقش مهمی در بهبود انگیزش کارمندان در زمان کرونا دارند.
دورکاری میتواند روی انگیزش کارمندان در زمان کرونا و ادراک آنها از اهمیت نقشی که در شرکت ایفا میکنند، تأثیر بگذارد. شیوع ویروس کرونا باعث شد که شرکتهای مختلف، متناسب با نیازها و امکانات، نسبت به سازماندهی مجدد کارکنانشان اقدام کنند. برخی کارکنان بنا به مصلحت، به مرخصی موقتی اجباری فرستاده شدهاند و برخی دیگر با توجه به شرایط، بهصورت حضوری یا دورکاری فعالیت میکنند. در چنین موقعیتی، نگرانی کارکنان فعال درباره احتمال فرستادنشان به مرخصی اجباری، عجیب نیست. نگرانی که میتواند روی کارایی و اثربخشی آنها تأثیر معناداری بگذارد و نوعی احساس ناامنی روانی برایشان ایجاد کند.
اینجاست که مدیران یا رهبران آگاه و کاربلد باید برای بهبود انگیزش کارمندان در زمان کرونا وارد عمل شده و آنها را از اهمیتی که برای مجموعه دارند، خاطرجمع کنند. شما باید نقاط قوت و ویژگیهای برجسته هر یک از اعضای تیم را به آنها یادآور شوید و برایشان توضیح دهید که آنچه انجام میدهند، چه ارزش وصفناپذیری برای شرکت دارد. به هر یک از آنها توضیح دهید که تصمیمگیری درباره مرخصی اجباری و موقت گروه دیگری از کارکنان، اصلاً ساده نبود اما آنهایی که ماندهاند، باید بدانند که کل مجموعه به آنها نیاز مبرمی دارد و بدون کمک آنها نمیتواند موفق شود. این نگرانی را در ذهن کارکنانتان، ریشهکن کنید.
ازآنجاییکه در شرایطی مثل بحران کرونا، بسیاری از تیمهای کاری به لحاظ اندازه و مسئولیتها، دستخوش تغییر میشوند، بسیار مهم است که مدیران، ساختارهای جدید شکلگرفته را بهوضوح برای کارکنان توضیح داده و نقش آنها را کاملاً مشخص کنند. اگر اعضای تیم از نقشهای خود و دیگران درک درستی نداشته باشند، آنگاه کیفیت اتصالشان به تیم دچار افت شده و درنتیجه نسبت به نتایج حاصل، آنطور که بایدوشاید احساس مسئولیت نمیکنند. واضح است که در چنین شرایطی، انگیزش کارمندان در زمان کرونا نیز تضعیف میشود.
کار تیمی خوب، ذهنیت و تفاهم مشترک و همینطور هماهنگی و برقراری ارتباط مؤثر را میطلبد. در تیمهای منسجمی که نقش هر یک از اعضای آنها بهروشنی مشخص شده و اعضا دارای ثبات وظیفه هستند، همافزایی و مشارکت مؤثر نیز بیشتر دیده میشود.
البته باید بدانیم که تشریح شفاف ساختار تیم و ایجاد آن، مهمترین دغدغه مدیران در ارتباط با انگیزش کارمندان در زمان کرونا نیست. آنها باید در وهله نخست ببینند که آیا تشکیل یک تیم، واقعاً به موفقیت تجاری مجموعه کمکی میکند یا نه؟ آنها باید اطمینان حاصل کنند که گنجاندن چند عضو در یک تیم از حیث ویژگیها، مهارتها و ... خروجی مثبتی داشته باشد. تیم سازی، لزوماً همیشه بهترین گزینه روی میز نیست. بلکه باید با توجه به اقتضای موقعیت نسبت به ایجاد تیمهای کاری اقدام کرد. اگر هر یک از اعضای تیم بهصورت مجزا، عملکرد بهتری دارند، آنگاه دلیلی برای تیم سازی وجود ندارد.
این هنجارهای گروهی هستند که رفتار درست و نادرست را در یک تیم کاری مشخص میکنند. بااینحال همانطور که میدانیم بسیاری از هنجارها بهمثابه قوانین نانوشتهای هستند که اعضای تیم خود را ملزم به تبعیت از آنها میدانند. شناسایی این هنجارها در شرایط عادی، کار سختی نیست. بهعنوانمثال در یک جلسه حضوری، از همان ابتدا میتوان متوجه شد که آیا قرار است مدیر، متکلم وحده باشد یا فرصت اظهارنظر برای همه حاضران وجود دارد؟
شرایط کرونا و گسترش پدیده دورکاری، درک این هنجارها را برای اعضای تیم بسیار دشوارتر کرده است. مثلاً در جلساتی که از طریق کنفرانسهای ویدئویی برگزار میشوند، این هنجارها چندان واضح نیستند. تأخیر در رسیدن صدا معمولاً مشکلاتی را در روند برگزاری جلسات ایجاد میکند و ازآنجاییکه وبکمها، در اغلب مواقع، فقط چهره افراد را نشان میدهند، ارزیابی زمانی که یکی از اعضا قصد صحبت کردن دارد، سختتر میشود.
مدیران و رهبران باید برای پیشگیری از بروز چنین اختلالهایی و همینطور برای بهبود انگیزش کارمندان در زمان کرونا، ساختار و ماهیت جلسات را قبل از آغاز آنها برای اعضای تیم روشن ساخته و قوانین و هنجارهای حاکم بر جلسه را برایشان توضیح دهند. تعیین حداکثر 5 هنجار، بیآنکه کارکنان را بیشازحد درگیر کند، این اطمینان را ایجاد میکند که هر رویداد جمعی، در مسیر درستی پیش میرود.
اعتماد و ارتباط را میتوانیم کلید بهبود انگیزش کارمندان در زمان کرونا بدانیم. شکلگیری اعتماد بین افراد، مخصوصاً زمانی که برای اولین بار یکدیگر را از پشت لنز دوربین میبینند، غیرممکن به نظر میرسد. اما رویکرد صادقانه رهبر یا مدیر میتواند به ایجاد این اعتماد کمک زیادی کند. مدیری که در ابتدای جلسه، فضای دفتر کاریاش را در معرض نمایش قرار میدهد، گام بلندی در راستای تحقق این مهم و متعاقباً تقویت کارکنان در زمان کرونا برداشته است. هر چه اطلاعات بیشتری در مورد یک شخص داشته باشید، برقراری ارتباط مؤثر با او، سادهتر و سریعتر خواهد بود.
اعتمادسازی در تیمهای کاری، ضمن بهبود انگیزش کارمندان در زمان کرونا، این امکان را برای آنها فراهم میسازد تا هر کدام بتوانند علل موفقیت یا ناکامیشان را بهراحتی با دیگران در میان بگذارند. چنین جلساتی که بر اساس بازخوردهای تیمی برگزار میشوند، یادگیری جمعی را تشویق میکنند. بهاینترتیب کارکنان میتوانند ضمن افزایش سطح آگاهی و دانش، دیدگاهها و مهارتهای جدیدی کسب کنند.
انگیزش کارمندان در زمان کرونا، یکی از مسئولیتهای خطیر مدیریتی و رهبری است. بحران کرونا، چیزهای زیادی را تغییر داد و بسیاری از شرکتها، برای انطباقپذیری با شرایط جدید، به سازماندهی مجدد تیمهای کاری و بالأخص تیمهای دورکار روی آوردند. برای اینکه تیم سازی، اقدامی مثمر ثمر باشد، ارتقای روحیه و انگیزش کارمندان در زمان کرونا، باید به یک اولویت مهم تبدیل شود که در این مطلب، پنج نکته مهم در این خصوص را خدمتتان ارائه کردیم.