کاهش استرس در محیط کار یکی از اصلیترین موضوعاتی است که در ضمن بهینهسازی شرایط روانی و جسمانی کارکنان به افزایش بازدهی و بهبود عملکرد سازمانی کمک میکند. اضطراب از شایعترین مشکلات بشر امروزی به حساب میآید. طبیعی است که چالشهای شغلی و اجتماعی، محیط کار را به یکی از پر استرسترین فضاها تبدیل میکند. در این مطلب، تلاش خواهیم کرد برخی از موثرترین راهکارهای کاهش استرس در محیط کار را با شما به اشتراک بگذاریم.
مطالعات نشان میدهند، 7 نفر از هر 10 فرد شاغل در طول حیات شغلی خود حداقل برای مدت کوتاهی هم که شده با اضطراب دستوپنجه نرم میکنند. این امر ممکن است پیشرفت شغلی افراد را با چالشهای جدی روبهرو کرده و علاوه بر کاهش رضایت شغلی بر دستیابی به اهدافی نظیر رعایت ضربالاجلها تاثیرگذار باشد.
امروزه، مدیریت استرس از جمله چالشهایی است که به یک ضرورت قطعی تبدیل شده است. کنترل نکردن این امر میتواند اختلالات اضطرابی متعددی را به دنبال داشته و به از دست دادن تمرکز و پایین آمدن کیفیت کار منجر شود.
آشنایی با راهکارهای استرس در محیط کار، مستلزم آگاهی بیشتر با مفهوم این عبارت است. بنابراین، اضطراب شغلی را میتوان مجموعهای از ترسها و نگرانیها دانست که به واسطه انجام وظایف در موعد مقرر، پیشرفت شغلی، لزوم آموزش مهارتهای جدید و بسیاری موارد دیگر ایجاد میشوند.
میزان استرس ممکن است بر مسائلی نظیر کیفیت کار فیزیکی، بهرهوری و پویایی تاثیرگذار باشد. متاسفانه، اخیرا موضوع شیوع ویروس کووید-19 نیز نگرانیهای تازهای را برای همگان ایجاد کرده است. براساس مطالعات، استرس به میزان قابل توجهی میتواند در پایین آوردن ایمنی بدن و احتمال ابتلا به بیماری کرونا موثر باشد. در عین حال، نتایج به دست آمده از پژوهشها نشان میدهند، دورکاری و انزوای اجتماعی ناشی از همهگیری نیز به خودی خود میتواند به ایجاد استرس منجر شود.
تحقیقات نشان میدهد، اضطراب در محیط کار از اصلیترین چالشهایی است که زندگی شغلی و خانوادگی بسیاری از آمریکاییها را مختل کرده است. براساس مطالعات، 72 درصد از کارمندان آمریکایی به طور روزانه این امر را تجربه میکنند. این در حالی است که 40 درصد از این افراد به اختلال اضطراب مزمن دچار شدهاند. استرس و اضطراب معمولاً بر عملکرد این افراد، برقراری ارتباط با همکاران ، کیفیت کار و نوع رابطه با مدیران تأثیر میگذارد.
مدیریت نکردن استرس میتواند با برخی مشکلات جدی همراه بوده و به یک اختلال طولانیمدت و بسیار آزار دهنده تبدیل شود. موضوع اصلی این است که اغلب کارکنان از در میان گذاشتن این امر با مدیران خود اجتناب میکنند؛ چرا که واکنشهای بعدی مدیران و تبعات آتی این مسئله برای آنها نگران کننده است.
عوامل موثر در ایجاد استرس شغلی را به اختصار میتوان چنین برشمرد:
برخی از مهمترین پیامدهای اضطراب شغلی عبارتند از:
از بهترین راهکارهای کاهش استرس در محیط کار میتوان مراجعه به مشاور یا روانشناس و بهرهگیری از کمک متخصصان را برشمرد. با این حال، انجام برخی اقدامات و اتخاذ برخی رویکردها نیز میتواند اضطراب ناشی از فشار کار را تقلیل دهند. از این جمله میتوان به ایجاد عادات خوب ذهنی و جسمی اشاره کرد.
عمدهترین راهکارهای کاهش استرس در محل کار عبارتند از:
فارغ از نوع کار و محل انجام آن، در طول روز به طور مکرر استراحت کنید. یعنی، به ازاء هر ساعت کار، 10 تا 15 دقیقه از زمان خود را به انجام حرکات کششی و در صورت امکان، تنفس هوای تازه اختصاص دهید. این امر به ویژه در مورد افرادی مصداق دارد که کلیه ساعات روز را در پشت کامپیوتر و در حالت نشسته سپری میکنند. این افراد، بیش از سایرین در معرض پدیده فرسودگی شغلی و استرس ناشی از آن قرار دارند.
برنامهریزی دقیق ساعات کاری به معنای تعیین اهداف واقعبینانه و سازماندهی فعالیتهای روزانه است. برای این منظور، لازم است اهدافی منطقی و قابل دستیابی را برای خود در نظر گرفته و انجام همه کارها را در برنامه یک روز کاری خود نگنجانید. تعیین اولویتها یکی از مهمترین اقداماتی است که در دستیابی به اهداف و تامین آرامش روان تاثیرگذار است.
هر چند وقت یکبار، کار را تعطیل کرده و زمان خود را صرف فعالیتهای دلخواه خود کنید. این تعطیلات، بهترین فرصت ممکن برای شارژ مجدد شما خواهد بود. پیادهروی، خوردن غذاهای باکیفیت و سالم، سپری کردن اوقاتی خوش با خانواده و دوستان، اجتناب از مصرف بیرویه الکل و دخانیات و در عین حال، جلوگیری از حضور مداوم در شبکههای اجتماعی از اصلیترین اقداماتی است که به بازیابی تواناییهای شما کمک خواهد کرد.
این روزها، بسیاری از افراد از کمبود خواب رنج میبرند. این امر تا حدودی از اختلالات اعصاب و روان ناشی میشود. کمبود خواب را میتوان از مهمترین عوامل موثر بر تشدید استرس دانست. به علاوه، این امر به شکل قابل توجهی در کاهش تمرکز تاثیرگذار بوده و تعاملات فردی و اجتماعی را دچار اختلال میکند. برای مقابله با این مشکل، لازم است یک یا دو ساعت قبل از خواب استفاده از گوشی و کامپیوتر را کنار گذاشته و خود را برای خوابیدن آماده کنید. دقت کنید، برای بازیابی توان جسمی و روحی خود، روزانه حداقل به 6 تا 8 ساعت خواب عمیق نیازمندید. برای کسب بهترین نتیجه، قبل از خواب از مصرف الکل و دخانیات خودداری کرده و فضای خواب خود را تاریک، خنک و ساکت نگهدارید.
به منظور کاهش استرس در محل کار، ابتدا باید دلایل موثر در بهوجود آمدن این احساس را شناسایی کرده و سپس، در جهت کنترل آنها اقدام کنید. طبیعتا، کلیه شرایط و موقعیتها را نمیتوان کنترل کرد. از این جمله میتوان به لزوم دورکاری ناشی از همهگیری و اختلالاتی اشاره کرد که به واسطه این امر پدید میآیند. در چنین شرایطی، لازم است با رعایت بهداشت فردی و پروتکلهای اجتماعی از گسترش بیماری جلوگیری کرده و با رعایت موارد یاد شده در سایر بندها در حفاظت از سلامت جسم و روان خود کوشا باشید. به علاوه، در مواقع لزوم باید مشکلات خود را با کارفرمای خویش در میان گذاشته و از وی کمک بخواهید.
با توجه به آن چه گفته شد، میتوان دریافت، کاهش استرس در محیط کار از راهکار واحدی برخوردار نبوده و تکنیکهای متناسب برای این امر ممکن است از فردی به فرد دیگر متفاوت باشند. اگر شما هم برای مدیریت اضطراب با مشکل مواجه هستید بهتر است هر چه زودتر به یک متخصص بهداشت روان مراجعه کرده و از او کمک بخواهید. انجام این کار، علاوه بر بهبود وضعیت شغلی در ارتقاء سطح زندگی فردی و روابط خانوادگی شما نیز موثر خواهد بود.