بحث تامین پول و سرمایه همواره دغدغه اصلی و اولیه بنگاه‌های اقتصادی به‌ویژه کسب‌وکارهای کارآفرینانه و نوپاست. در حال حاضر منابع مختلفی برای تامین سرمایه لازم برای شروع کار وجود دارد که با توجه به نوع فعالیت، میزان سرمایه مورد نیاز و سایر عوامل می توان از هریک از آنها استفاده کرد.
تامین مالی جمعی رویکرد نوینی از تامین مالی است که طی آن جمع کثیری از سرمایه‌گذاران خرد بر بستر شبکه‌های اجتماعی و با سرمایه‌ای اندک در پروژه‌هایی مانند طرح‌های نوآورانه به مشارکت و سرمایه‌گذاری می‌پردازند.
جذابیت تامین مالی جمعی انجام هم‌زمان یک اقدام اجتماعی و یک سرمایه‌گذاری اقتصادی است. به‌این‌ترتیب مجموعه‌ای از سرمایه‌های خرد تبدیل به پشتوانه‌ای برای به حقیقت پیوستن یک رویا یا ایده اقتصادی می‌شوند.
انواع مدل‌های تامین مالی جمعی
تامین مالی جمعی دارای ۴ مدل کلی است که در ادامه به اختصار به آنها اشاره می شود.
مدل پاداش: در این مدل سرمایه‌گذار پروژه در برابر سرمایه‌گذاری خود پاداش مشخصی را دریافت می‌کند. به عبارت دقیق‌تر در این روش، فرد تامین کننده سرمایه، به ازای هزینه‌ای که اهدا می‌کند، از یک پاداش بهره‌مند می‌شود. البته ممکن است این پاداش به تک‌تک سرمایه‌گذاران داده شود یا اینکه پاداش بر اساس میزان کمک فرد، امتیاز گیری از طریق معرفی دیگر سرمایه‌گذاران به پروژه و… دارای سطوح متفاوتی باشد یا اینکه پاداش با قرعه‌کشی به گروهی از سرمایه‌گذاران داده شود.
مدل قرض‌الحسنه فردبه‌فرد: در این مدل افراد سرمایه‌گذار جایگزین بانک‌ها می‌شوند تا با سرمایه‌گذاری روی وام‌دهی به متقاضیان وام (اعم از افراد و شرکت‌ها) سود معقولی را به‌دقت آورند. در این روش، تامین مالی جمعی راهکاری برای اتصال افراد وام‌دهنده به افراد وام‌گیرنده است.
مدل اهدا: در این حالت که بیشتر برای پروژه‌های عام‌المنفعه و خیریه کاربرد دارد، سرمایه‌گذار با در نظر گرفتن اهداف اجتماعی، اخلاقی و مذهبی، مبلغی را برای تامین سرمایه یک پروژه عام‌المنفعه اهدا می‌کند. معمولا این نوع تامین مالی در موسسه های خیریه و غیرانتفاعی انجام می‌شود و کسانی که سرمایه اهدا می‌کنند، این کار را فقط با چشمداشت اجتماعی انجام می‌دهند. در مثال این نوع روش که از سالیان گذشته در فرهنگ ایران جای داشته می‌توان به تامین نقدینگی با عنوان «گل‌ریزان» اشاره کرد.
مدل مشارکت در سهام: در این مدل سرمایه‌گذار در برابر سرمایه‌گذاری خود مالک بخشی از سهام آن کسب‌وکار، استارت‌آپ یا پروژه می‌شود و درنتیجه در منافع احتمالی آن نیز به‌اندازه میزان سهام خود شریک خواهد بود. ازآنجاکه روش تامین مالی جمعی بیشتر به‌عنوان نوعی روش سرمایه‌گذاری خطرپذیر محسوب می‌شود، سرمایه‌گذار باید به ریسک‌های موجود در این زمینه توجه داشته باشد.
