نام سیلیکن ولی (Silicon valley) به عنوان محلی که دفتر اصلی غول‌ های فناوری های مدرن در آن قرار دارد، حتما به گوش‌تان خورده است. اما احتمالا خیلی چیزها وجود دارد که در مورد این پارک علم و فناوری نمی‌دانید. این یادداشت سعی دارد تا شما را با تاریخچه‌ی این پارک و شرایط کنونی‌اش آشنا کند.

تاریخ سیلیکون ولی

منطقه‌ای که امروزه با نام سسیلیکون ولی می‌شناسیم، ناحیه‌ای در جنوب خلیج سانفرانسیسکو است که تعدادی شهر را در بر می‌گیرد.  این منطقه ابتدا به خاطر وجود تعدادی شرکت تولید تراشه سیلیسیومی به دره‌ی سیلیکون شهرت یافت اما بعدها این نام نشان‌گر وجود کمپانی‌های غول‌ پیکر در زمینه IT  و فناوری های مدرن و البته هزاران استارت‌آپ گوناگون در این منطقه بود. این منطقه نواری به طول و عرض 15 در 40 کیلومتر است که بین شهرهای سان فرانسیسکو و سن خوزه - که معروف به پایتخت سیلیکون ولی است - را در بر می‌گیرد.

هنگامی که دو دانشجوی جوان دانشگاه استنفورد، ویلیام پاکارد و دیوید هیولیت، در سال 1930 اولین محصول خود را با سرمایه‌گذاری اولیه 528 دلار، در گاراژ کوچک ‌شان در این منطقه تولید کردند، هیچ تصوری نداشتند از این که این محصول کوچک، اولین قدم در راه بنیان گذاری بزرگ ترین پارک علم و فناوری و مرکز انفورماتیک جهان بود. اکنون یک چهارم ملیون دانش‌آموخته حوزه‌ی فناوری اطلاعات در این منطقه مشغول به کار هستند، یک سوم حجم سرمایه‌ گذاری های خطرپذیر در آمریکا در آن صورت می‌گیرد و محصولات سیلیکون ولی در سراسر جهان از وزارت‌خانه ها تا منازل شخصی مردم وجود دارد.

از فردریک ترمان به عنوان پدر سیلیکون ولی یاد می‌شود. وی در دهه‌های 1940 تا 1950 ریاست دانشکده مهندسی دانشگاه استنفورد را بر عهده داشت و نقش مهمی در تشویق دانشجویان و استادان به تاسیس شرکت های خصوصی خویش ایفا می‌کرد. شرکت های هیولت – پاکارد (hp) و واریان اسوشیِیتس (Varian associate) در فرآیند تاسیس و رشد خود بسیار وام‌دار ترمان بوده‌اند. به خاطر تلاش های او بود که سیلیکن ولی در نزدیکی دانشگاه استنفورد رشد کرد و لقب پدر سیلیکن ولی را برای او به ارمغان آورد.

مدارهای مجتمع مبنی بر سیلیکون، ریزپردازنده ها و میکروکامپیوترها و بسیاری دیگر از تکنولوژی ها و فناوری های کلیدی اولین بار در سیلیکون تولید و به دنیا عرضه شدند. تمرکز و تجمع علوم و تکنولوژی های جدید در این منطقه، گرد هم آمدن دانشمندان و مهندسان بزرگ از سراسر جهان، کمک های فراوان مالی از جانب نهادها و موسسات و همچنین پروژه های وزارت دفاع آمریکا و شکل گیری یک شبکه کارآمد از شرکت های سرمایه گذاری خطر پذیر و در گام های ابتدایی سیلیکون ولی، حمایت و رهبری دانشگاه استنفورد، عوامل اصلی رشد سریع این پارک علم و فناوری بودند.

پایان جنگ جهانی دوم مصادف شد با بازگشت دانشجویان از جنگ و افزایش تقاضا برای ادامه تحصیلات عالی. فردریک ترمان برای جبران هزینه های دانشگاه شروع به اجاره‌ی اراضی استنفورد برای استفاده به عنوان پارک اداری کرد و این اراضی، پارک صنعتی استنفورد نام گرفتند که بعدها به پارک تحقیقاتی استنفورد تغییر نام داد. اولین مستاجر این پارک، شرکت واریان اسوشیِیتس بود که در دهه 1930 توسط فارغ‌التحصیلان دانشگاه استنفورد تاسیس شده و در زمینه تولید قطعات رادارهای نظامی فعالیت می‌کرد. در کنار این شرکت، ترمان شرکتی برای کمک به استارت‌آپ‌ های فناوری اطلاعات و تکنولوژی های پیشرو تاسیس نمود. یکی از موفق ترین شرکت های این پارک، شرکت هیولیت – پاکارد بود که در سال 1953 دفاتر خود را به این پارک منتقل نمود. این شرکت به بزرگترین تولید کننده کامپیوترهای شخصی بدل گشت و در سال 1984 با تولید اولین چاپگرهای جوهرافشان وارد بازار پرینترهای خانگی شد. این شرکت و شرکت های جنرال الکتریک (General Electric) و ایستمن کوداک (Eastman Kodak) پارک صنعتی استنفورد را تبدیل به قطب تکنولوژِی در دهه‌ی 90 نمود. در سال ۱۹۶۸ شرکت اینتل پایه‏ گذاری و یک سال بعد هم شرکت AMD تاسیس شد. این دو شرکت حالا به بزرگ ‌ترین تولید کننده تراشه ‏های سیلیکونی و پیشتاز نیمه ‏هادی در جهان تبدیل شده‏ اند.

در اوایل دهه‌ی ۱۹۷۰ شرکت‌های تولید قطعات نیمه‌ هادی زیادی در سیلیکون ولی وجود داشتند که شرکت‌های فعال در حوزه‌ی کامپیوتر و فناوری اطلاعات از خدمات این شرکت ها استفاده می‌کردند. همچنین شرکت‌های برنامه نویسی و خدمات رایانه ای از خدمات هر دو شرکت های نیمه هادی و فناوری اطلاعات بهره‌مند می‌شدند. سیلیکون ولی در آن زمان هنوز فضایی صنعتی داشت و قیمت مسکن هنوز گران نشده بود. اما رشد سیلیکون ولی با ظهور شرکت های سرمایه‌ گذاری خطرپذیر در این دهه شتاب گرفت و قابلیت دسترسی‌ به سرمایه ‌گذاری ‌های خطرپذیر برای استارت آپ ها و شرکت های نو بنیان، پس از عرضه شدن اولین سهام شرکت اپل به ارزش 1.3 میلیارد دلار، به شدت افزایش یافت.


سیلیکون ولی امروز

شرکت های مربوط به نیمه هادی ها هنوز بخش مهمی از اقتصاد منطقه را تشکیل می‌دهند اما سیلیکون ولی این سال ها بیشتر به حطار نوآوری ها در حوزه خدمات نرم افزاری و اطلاعات شهرت یافته است. سیستم عامل های کامپیوتری، شبکه های اجتماعی، نرم افزار ها و سرگرمی و اپلیکیشن ها اکنون به شکل چشمگیری چهره سیلیکون ولی را تغییر داده اند. رشد سریع اینترنت و فناوری های متناسب با آن، ظهور گسترده غول های اینترنتی و ارتباطات را به همراه داشته که چهره سابقا صنعتی سیلیکون ولی را به چهره امروزی اش تغییر داده است. فرا رسیدن دنیای اینترنت، حضور در دنیای شبکه‏ای و استفاده از آن را به امری حیاتی تبدیل کرد و باز هم سیلیکون ‏ولی به‌عنوان پیشتاز در عرصه راهبری و نوآوری اینترنت باقی ماند و شرکت‌ های پیشتاز در عرصه اینترنت نیز در دره سیلیکون پا گرفتند و توسعه یافتند.
عامل اصلی که سیلیکون ولی را به یک محیط ممتاز و مستعد رشد تبدیل کرده است، اکوسیستم آن است. سیلیکون ولی ساختار منظمی دارد که در طول این مدت و بر اثر نیازهای جهانی سازمان یافته است که مراحل موفقیت نوآوری ها از شکل‌‌ گیری ایده تا جذب سرمایه‌ و همچنین حمایت ها و ساختارهای حقوقی مناسب برای جلوگیری از بروز اختلاف یا حل و فصل آن را شامل میشود.
در راستای حمایت از تاسیس و رشد شرکت ها چندین نهاد در سیلیکون ولی فعالیت می‌کنند که بر
1- مراکز رشد (انکیوباتورها)، برنامه‌‌های شتاب‌‌دهنده
2- سرمایه‌‌گذاران فرشته
3- سرمایه گذاران خطرپذیر
4- دفاتر خدمات حقوقی و مالی
برنامه‌‌های شتاب‌‌دهنده اکثرا در مراکز رشد شکل میگیرند و گروه های استارت آپی و افراد صاحب ایده را برای حدود ده الی دوازده هفته جذب کرده و با تامین امکانات مالی محدود و فضای کسب و کار اداری جهت راه اندازی دفتر، آن‌ها را در توسعه‌‌ی ایده‌‌ی خود یاری می‌دهند. شتاب‌‌دهنده‌‌ها در امور بازاریابی و مدیریتی و فناوری به ارائه‌‌ی خدمات مشاوره پرداخته و در ازای سرمایه‌‌گذاری اولیه در شرکت هایی که تحت حمایت خود می‌گیرند، در سهام این شرکت ها سهیم می‌شوند.

سرمایه گذاران فرشته، سرمایه ‌‌گذارانی هستند که در مراحل اولیه‌‌ توسعه شرکت های نوپا  با تأمین سرمایه‌‌ای اندک برای این شرکت ها، امکانات لازم برای شروع به کار شرکت نوبنیان صاحب نوآوری را فراهم می‌کنند. این شرکت ها با تامین این سرمایه اولیه مالکیت درصدی از شرکت تأسیس‌‌ شده یا در شرف تأسیس را به دست می‌‌آورند. این امکان نیز وجود دارد که سرمایه‌‌ی اولیه به صورت وام قابل تبدیل به سهام در اختیار شرکت نوبنیان قرار گیرد. در این صورت پس از تضمین موفقیت و دوام یافتن شرکت و ارزش‌ گذاری آن، مقداری از سهام شرکت متناسب با مبلغ وام به مالکیت سرمایه‌‌گذار درمی‌‌آید.

پس از آنکه شرکت مراحل ابتدایی توسعه خود را پشت سر گذاشت و محصولی تولید کرد که در بازار با اقبال خوبی مواجه شد، برای توسعه‌‌ بیشتر و بزرگ شدن مقیاس کاری شرکت به سرمایه گذارانی نیاز است. اینجا است که سرمایه گذاران خطرپذیر وارد میدان می‌شوند. سرمایه‌‌گذاران خطرپذیر صندوق‌‌های مالی هستند که شرکت‌ های نوپا را ارزیابی کرده، روی آنها سرمایه‌‌ گذاری می‌کنند و در مقابل، درصدی از سهام آن شرکت را تملک می‌کنند.

سیستم‌ های حقوقی و مالی نیز بخشی جدایی ناپذیر از مراحل تأسیس، توسعه و به ثمر نشستن شرکت‌ ها هستند. استفاده از مشاوره‌‌ حقوقی و مالی نقش مؤثری در موفقیت شرکت‌ها و پیشگیری از بروز مشکلات در آینده دارد. دفاتر حقوقی و مالی با حمایت های خود از شرکت ها، به خصوص شرکت های تازه تاسیس، نقش بزرگی در شکوفایی و رشد سیلیکون ولی ایفا می‌کنند.

امروزه سیلیکون ولی میزبان دفاتر اصلی تعداد زیادی از غول‌های فناوری جهان است. برخی از شرکت هایی که دفتر اصلی خود را در سیلیکون ولی مستقر کرده اند عبارت اند از: اپل، اچ پی، ادوبی سیستمز، انویدیا، تسلا موتورز، فیسبوک، نت فلیکس، وسترن دیجیتال، آی ام دی، الکترونیک آرتز، اوراکل و...
علاوه بر شرکت‌های بالا، بسیاری از غول های حوزه آی تی و فناوری که شعبه اصلی آن‌ها در این منطقه نیست، در سیلیکون ولی دفتر دارند. مانند: اچ سی ال، اوبر، ایسوس، آمازون، پاناسونیک، پیکسار، توییتر، دل، سامسونگ، سونی، مایکروسافت، نوکیا، یوتیوب و ...

وجود این شرکت ها، سیلیکون ولی را به مهترین پارک علم و فناوری دنیا تبدیل کرده که نیمی از تولید داخلی ایالت کالیفرنیای آمریکا را به خود اختصاص داده که از تولید داخلی بسیاری از کشورهای جهان نیز بیشتر است. حمایت های دولت آمریکا و دانشگاه استنفورد در تجمیع سرمایه های انسانی مانند دانشمندان، مهندسین و دانشجویان مستعد در این منطقه نقش بسزایی در رشد آن داشته که امروزه سیلیکون ولی و محصولات آن را نمی‌توان از زندگی مدرن حذف کرد.

ارسال نظرات
نام:
ایمیل:
* نظر: