طبق تجربه وجود تفکر انتقادی یا همان تفکر نقادانه در محل کار، می‌تواند تمایز ویژه‎ای بین خوب بودن و برتر بودن هر نوع کسب‌وکاری ایجاد کند. بنابراین اگر حداکثر استفاده از آن نشود، با وجود اختصاص بیشترین بودجه یا گسترده‎ترین داده‎ها کسب نتیجه مطلوب دشوار خواهد شد.

احتمالا این ابهام در ذهن شما شکل گرفته است که منظور از تفکر نقادانه چیست؟ اصولا تفکر نقادانه فرآیندی برای ارزیابی عینی واقعیت‌ها و در نظر گرفتن راه‌حل‌های احتمالی مشکلات است. ریشه این نوع تفکر به سقراط، فیلسوف یونان باستان باز می‌گردد. روشی که از آن برای دستیابی به دانش استفاده می‌کرد. خوشبختانه امروزه بسیاری از سازمان‌ها نیز از تفکر نقادانه در محل کار به‌عنوان ابزاری برای نوآوری بیشتر و بهبود حل مشکلات خود استفاده می‌کنند.

جالب است بدانید که طبق نظرسنجی انجام شده توسط مجمع جهانی اقتصاد از مدیران ارشد منابع انسانی، تا سال 2020 تفکر نقادانه به‌عنوان دومین مهارت مهم حل مسئله در محل کار تلقی شده است. بسیار از مدیران معتقدند که استفاده از این مهارت به کارمندان کمک می‌کند تا مشکلات را به طور موثرتری تشخیص دهند و راه‌حل‌های ممکن را شناسایی کنند. علاوه‌براین، تفکر نقادانه می‌تواند به حل تعارضات در محل کار نیز کمک کند زیرا وقتی کارمندان طیف وسیعی از رویكردهای ممكن را بدون تكیه بر تعصب یا قضاوت‌های سریع برای حل مشكل در نظر می‌گیرند، احتمالاً به راه‌حل بهتری می‌رسند.

اگر کنجکاو شده‌اید و تمایل دارید از مزایای این مهارت بیشتر بهره‌مند شوید، پیشنهاد می‌کنیم به نکات ارائه شده در این پست توجه ویژه‌ای داشته باشید.

راهکارهایی برای تقویت استفاده از تفکر نقادانه در محل کار

اگرچه اکثر این راهکارها بر مبنای ایجاد تغییراتی در فرهنگ محل کار طراحی شده‌اند اما بعضی از آن‌ها قابل یادگیری هستند و باید آموزش داده شوند. در اینجا به پنج روش اساسی برای تشویق بیشتر به بهره‌مندی از تفکر نقادانه در محل کار اشاره شده است. پیشنهاد می‌کنیم به‌عنوان یک مدیر به جزئیات هرکدام توجه کنید.

۱- متفکرانی منتقد استخدام کنید

اولین قدم مهم برای ایجاد و تقویت تفکر نقادانه، استخدام افرادی است که از قبل در این زمینه تجربه و تبحر داشته‌اند. مصاحبه حضوری هنگام استخدام، بهترین و موثرترین روش برای سنجش نقاط قوت مراجعه‌کنندگان در زمینه تجزیه و تحلیل انتقادی است. بنابراین، اگر خودتان نیز تاکید ویژه‌ای بر گسترش این مهارت عالی در محل کار دارید، همین امروز شروع به یافتن متفکران منتقد و بااستعداد کنید.

 

اهمیت تفکر نقادانه در محل کار

 

۲- فرهنگ یادگیری را گسترش دهید

ایجاد محیطی که رفتارهای مربوط به تفکر نقادانه بخش طبیعی از فرهنگ آن باشد بسیار حیاتی است. توجه به راه‌حل‌های زیر می‌تواند به شما در ایجاد بسترهای این مسئله به‌خصوص تحریک تحلیل‌های انتقادی و عینی کمک زیادی کند:

  • پس از پایان پروژه‌های مهم، این فرصت را برای کارکنان خود فراهم کنید که نگاهی دوباره به بخش‌هایی که تفکر نقادانه در بهبود نتیجه یک پروژه مفید بوده‌اند، داشته باشند.
  • فضایی برای استقبال از مطرح کردن سوالات مشکل و دشوار ایجاد کنید تا کارمندان تشویق شوند که از طریق بیان گزینه‌های مختلف درگیر شوند.
  • برای بنیان نهادن تفکر نقادانه در محل کار خود، به‌خصوص بررسی راه‌حل‌های ممکن برای یک مسئله، کاوش تعصبات موجود و در نظر گرفتن عواقب مختلف راه‌حل‌های پیشنهادی، روال یا پروتکل ویژه‌ای تدوین کنید.

۳- از گرفتن یک نتیجه‌گیری سریع اجتناب کنید

 راه‌حل دیگر برای بهره‌مندی از تفکر نقادانه در محل کار، پرهیز از رسیدن به نتایج سریع در هر جلسه کاری است. بهتر است به جای این کار، با ایجاد درک مشترک از چالش‌هایی که پیش رو دارد، به تدریج به راه‌حل اصلی مسئله نزدیک شوید. اخیرا در یک مقاله معتبر به چند روش مفید برای رسیدن به این هدف اشاره شده است که در ادامه به آن‌ها اشاره خواهیم کرد:

  • درباره ریشه مشکل و چگونگی تکامل آن سوالات مختلفی مطرح کنید.
  • قبل از حل و فصل راه‌حل، نتیجه مورد نظر خود را مشخص کنید
  • از استفاده بیش‌ازحد از راه‌حل‌های احتمالی که می‌توانند روند حل مسئله را آهسته و تفکر منظم را تضعیف کنند، خودداری کنید.

 

تفکر نقادانه در کار چیست؟

 

۴- انجمن‌های گفتگوی داخلی ایجاد کنید

گاهی اوقات بیان ساده همه چیز می‌تواند به تفکر نقادانه و تجزیه‌وتحلیل ریشه مشکلات کمک زیادی کند. به‎ همین‎ دلیل وجود انجمن‌های گفتگو می‌تواند ایده‌های جدیدی را برای حل یک مشکل بزرگ یا یک سری از مشکلات مرتبط با آن تولید کند، راه‌حل‌های خاص موافقان و مخالفان خود را به اشتراک بگذارد و از فرصت‌های همکاری با دیگر همکاران در زمینه کشف راه‌حل‌های خلاقانه برای مشکلات محیط کار استفاده کند.

۵- آموزش دهید

آموزش مهارت‌های کار تیمی می‌تواند با تشویق به تغییر ذهنیت و تغییر مهارت، به پیشرفت نقاط قوت تفکر نقادانه کارکنان کمک زیادی کند. وقتی افراد رفتارهای جدیدی را یاد می‌گیرند، در زمان مواجهه با مشکلات مطمئنا راه‌حل‌های گسترده‌تری که فراتر از نقش‌های فردی آن‌ها است ارائه می‌دهند و هنگام بررسی مسئله، تصویر بزرگ‌تری را در نظر می‌گیرند.

تجربه نشان داده است که یادگیری تجربی در زمینه ارتقا تفکر نقادانه بسیار خوب عمل می‌کند زیرا ماهیت غوطه‌وری رویکرد تجربی، کارمندان را کاملاً درگیر می‌کند تا به طور مستمر از مهارت‌های تفکر نقادانه و حل مسئله خود استفاده کنند.

نکات دیگری برای بهره‌مندی صحیح از تفکر نقادانه

پیشنهاد می‌کنیم برای تکمیل این مبحث، به نکات جزئی زیر نیز توجه کنید:

  • اگر در مسئله‌ای گیر کرده‌اید، آن را از دیدگاه شخص دیگری در نظر بگیرید تا بینش لازم برای یافتن یک راه‌حل موثر و ابتکاری را به شما ارائه دهد. مثلا اگر به دنبال روش‌هایی برای بهبود راندمان کاری کارمندان یا به حداقل رساندن تعارضات آن‌ها در محل کار هستید، لحظه‌ای به وضعیت محیط کار و چگونگی تأثیر آن بر کارمندان فکر کنید.
  • به جای حل سطحی مسائل کاری، از تفکر نقادانه استفاده کنید تا بتوانید ریشه اصلی مسئله را بررسی کنید. به عنوان مثال، اگر کارمندان از میزان حقوق خود ناراضی هستند، به جای اخراج یا ارائه خدمات دیگر مانند بن کارمندی، به فکر افزایش تدریجی حقوق باشید.
  • از تفکر نقادانه برای ارزیابی عواقب بلندمدت هر تصمیم تجاری استفاده کنید. اگرچه گرفتن تصمیمات کوتاه‌مدت جذاب‌تر است اما می‌توانند ماه‌ها یا سال‌ها بعد عواقب ناخواسته و فاجعه‌بار داشته باشند.
  • به منظور ادامه رقابت با کسب‌وکارهای دیگر، از تفکر نقادانه برای شناخت فرصت‌ها و درک نحوه بهره‌گیری از آن‌ها استفاده کنید. این کار می‌تواند به شرکت شما کمک کند که قبل از هرکس دیگری فرصت‌های رشد، گسترش یا توسعه خود را پیدا کنید و به شما یک امتیاز ارزشمند در مقایسه با سایرین می‌دهد. بنابراین، به طور منظم نیازهای متغیر و همچنین پیشنهادات رقبا را ارزیابی کنید. حتی اگر کاری که انجام می‌دهید کارساز است، به این مسئله راضی نباشید که همیشه با همان فرمول ادامه دهید. در همه حال مراقب فرصت‌های جدید باشید، حتی اگر در نهایت تصمیم به دنبال کردن آن‌ها نگیرید.

سخن آخر

بسیاری از کارشناسان معتقدند که تفکر نقادانه فراتر از یک مهارت نرم و مطلوب است. در واقع یک صلاحیت ارزشمند است که پایه و اساس اکثر نوآوری‌ها برای ارائه راه‌حل‌ مشکلات مختلف محسوب می‌شود. وقتی تفکر نقادانه به درستی در محل کار پرورش یابد، می‌‌تواند به افراد و تیم شما کمک کند تا از چالش‌ها عبور کرده و اهداف تجاری خود را برآورده کنید. اگرچه هیچ راه‌حل جادویی وجود ندارد که بتواند میزان بهره‌مندی از تفکر نقادانه در محل کار را افزایش دهد اما فعالیت‌های مختلف مطرح شده در این مطلب، به‌صورت ترکیبی می‌توانند به این مسئله کمک کنند. مطمئنا وقتی شما فرهنگی ایجاد می‌کنید که تفکر نقادانه را ترویج و ارزش می‌بخشد، محل کار شما به تدریج نتایج بهتری را مشاهده خواهد کرد!

ارسال نظرات
نام:
ایمیل:
* نظر: