مدیریت منابع انسانی در کسبوکارهای کوچک به اندازه سازمانهای بزرگ مهم است. شاید در اینجا زمین بازی کوچکتر باشد اما هدف اصلی یعنی استفاده بهینه از نیروی انسانی، تغییر نمیکند. طبیعتاً شما بهعنوان یک کارآفرین میخواهید کارکنانتان با محیطی که در آن حضور پیدا میکنند، راحت باشند اما این همه ماجرا نیست و حوزه منابع انسانی، بسیار پیچیدهتر از این حرفهاست.
مدیریت منابع انسانی در کسبوکارهای کوچک، اصول و قواعد خاص خودش را دارد که ما در این مطلب از تینت، 10 نکته ساده و درعینحال کاربردی را در این خصوص به شما معرفی میکنیم.
متأسفانه زیاد میبینیم که بسیاری از مشاغل کوچک در فرایند استخدام، بر مبنای شهود و با شتابزدگی، نسبت به انتخاب کارکنان اقدام میکنند و خیلی زود هم از تصمیمی که گرفتهاند، پشیمان میشوند. بنابراین قبل از انتخاب هر یک از کارکنان شرکت، زمان بگذارید و به ارزیابی آنها از جنبههای مختلف بپردازید. داوطلبان باید از شرح وظایف و مهارتهای لازم برای ایفای مؤثر نقششان آگاه باشند و بدانند دقیقاً چه انتظاری از آنها میرود؟
جذب استعدادهای برتر برای مدیریت منابع انسانی در کسبوکارهای کوچک، از یک جنبه اهمیت بهمراتب بیشتری دارد. فراموش نکنید که استخدام و آموزش کارکنان، فرایندهای زمانبر و پرهزینهای هستند و ازآنجاییکه اکثر استارتآپها در آغاز راه، با محدودیتهای مالی زیادی دستوپنجه نرم میکنند، توان تحمل هزینههای اضافی مربوط به جایگزینی نیروی انسانی را ندارند. بنابراین کار را یک بار و از همان ابتدا، درست انجام دهید!
تدوین و توزیع کتابچه راهنما برای مدیریت منابع انسانی در کسبوکارهای کوچک هم مهم است. این کتابچه دو هدف عمده دارد: نخست، صیانت از کسبوکار در صورت بروز هرگونه اختلاف و دوم، آگاهیرسانی به کارکنان درباره انتظار شما از آنها. کتابچه راهنما علاوه بر انتظارات، باید سیاستها و خطی مشیها و الگوهای ارتباطی در مجموعه را نیز شامل شود.
برای مدیریت منابع انسانی در کسبوکارهای کوچک باید برای هر یک از کارکنان، اهداف عملکردی تعیین کنید و در صورت تحقق این اهداف، به آنها پاداش دهید. البته حتی یک تشکر ساده زبانی هم بعضاً میتواند برای کارمند بسیار ارزشمند باشد اما بعضاً در ارائه پاداش، سخاوتمندانهتر عمل کنید. بهاینترتیب، کارکنانی راضی و خشنود خواهید داشت که کسبوکارتان را با نهایت سرعت ممکن در جاده موفقیت پیش میبرند. یادتان باشد که خشنودسازی کارکنان، نرخ ترک شغل را نیز تا حد چشمگیری کاهش میدهد.
یکی دیگر از نکات مهم در ارتباط با مدیریت منابع انسانی در کسبوکارهای کوچک، آگاهی از قوانین و مقررات اشتغال است. این قوانین، حافظ منافع کارکنان هستند و از آنها در مقابل بدرفتاری، تبعیض و تخلفاتی از این قبیل محافظت میکنند. در غیاب این قوانین، مسائلی مثل عدم ایمنی در کار و نابرابریهای حقوق و دستمزد میتواند مشکلات زیادی برای کارکنان ایجاد کند. این قوانین را بشناسید و به آنها متعهد باشید.
شما باید از همه پروندههای مرتبط با کارکنان شرکت به شکلی مرتب و سازمانیافته نگهداری کنید و با ممانعت از دسترسی دیگران به این پروندهها، امانتدار خوبی باشید. پرونده کارکنان باید حاوی همه اطلاعات مهم و ضروری درباره آنها باشد که رزومه، فرمهای درخواست شغل، گواهینامهها، اسناد ارزیابی عملکرد، سوابق حقوقی، دورههای آموزشی و مدارک پزشکی ازجمله مهمترین این اطلاعات محسوب میشوند.
کارآفرینان، مسئولیت سنگینی در قبال تأمین معاش کارکنانشان دارند و باید ترتیبی دهند تا حقوق نیروی انسانی در تاریخ مقرر به آنها پرداخت شود. یکی از عواملی که مانع از پرداخت بهموقع حقوق کارکنان میشود، مدیریت نامناسب زمان است. استفاده از یک سیستم حقوق و دستمزد میتواند به حل این مشکل کمک کند. شما باید سیستم یا نرمافزاری را که برای این منظور از آن استفاده میکنید، بهطور پیوسته بهروز نگه دارید و در پرداخت حقوق، آنقدر خوشقول عمل کنید که کارکنان با نزدیک شدن بهروز موعود، نگرانی و دغدغهای از این بابت نداشته باشند.
برای مدیریت منابع انسانی در کسبوکارهای کوچک، از استخدام یک وکیل ماهر و کار بلد غافل نشوید. بههرحال گاهی ممکن است در امور مربوط به منابع انسانی، با مشکلات حقوقی و قضایی مواجه شوید. فراموش نکنید که کسبوکار شما هم منافعی دارد که باید در مواقع لازم به بهترین شکل ممکن از آن دفاع کنید و اینجاست که یک وکیل خوب، ارزشش را نشان میدهد. وکیل میتواند در پروندههای قضایی یا هر مسئله دیگر مرتبط با نیروی انسانی که خارج از کنترل شماست، ورق را به نفع شما برگرداند.
یکی دیگر از نکات حیاتی مرتبط با مدیریت منابع انسانی در کسبوکارهای کوچک و بزرگ، ارزیابی کارکنان است. این کار با هدف سنجش عملکرد آنها انجام میشود و نتایج حاصل از ارزیابی به این سؤال پاسخ میدهد که آیا عملکرد فرد توانسته پاسخگوی انتظارات شما باشد یا نه؟ از این طریق شما میتوانید نقاط قوت و ضعف هر یک از کارکنان را بشناسید و با ارائه آموزشهای لازم به آنها در انجام بهتر وظایفشان یاری برسانید.
موضوع آنبوردینگ یا همسوسازی مؤثر کارکنان در مدیریت منابع انسانی در کسبوکارهای کوچک، اهمیت فزایندهای پیدا کرده است که اگر آشنایی چندانی با این مفهوم ندارید، قویاً پیشنهاد میکنیم درباره آن بیشتر بخوانید. شما باید هر چه سریعتر، فرایند آنبوردینگ کارکنان تازهوارد را آغاز نموده و قبل از شروع رسمی کار، آنها را با فرهنگ سازمانی شرکت آشنا کنید. باید برنامهای مُدون و هدفمند برای همسوسازی تهیه کنید تا افراد در کمترین زمان ممکن، ضمن جامعهپذیری و مؤانست با جَوِ محیط کار، بینش دقیقی از شرح وظایفشان پیدا کنند و از ابعاد مختلف، با شغل جدیدشان بهاصطلاح "مَچ" شوند. اجرای صحیح فرایند آنبوردینگ، افزایش رضایت نیروی انسانی را در پی داشته و به آنها کمک میکند تا خیلی زود در کارشان به بالاترین میزان بهرهوری برسند.
سعی کنید سیستمهای مبتنی بر کاغذ را برای مدیریت منابع انسانی در کسبوکارهای کوچک به حداقل برسانید و ترجیحاً کاغذ را از فرایندهای کاری حذف کنید. استفاده از یک سیستم بدون کاغذ یا همان Paperless ضمن به حداقل رساندن تعداد خطاهای احتمالی و کاهش استفاده از فضای فیزیکی، به افزایش سرعت و همینطور بهبود دقت و کارایی در انجام امور کمک زیادی میکند. امروز نرمافزارهای مختلفی برای مدیریت منابع انسانی در سازمانهای کوچک وجود دارند که با استفاده از آنها میتوانید بهسادگی و بدون نیاز به کاغذ، کارهایی مثل حضوروغیاب، مدیریت برنامهها، ارتباط و حتی همسوسازی را انجام دهید. استفاده از سیستمهای بدون کاغذ، علاوه بر مزایای مذکور، از نظر زیستمحیطی نیز اقدامی ارزشمند محسوب میشود.
احتمالاً شما هم با ما موافق هستید که عمل کردن به 10 نکتهای که برای مدیریت منابع انسانی در کسبوکارهای کوچک از آنها نام بردیم، اصلاً کار سختی نیست. فقط باید اهمیت این موارد را درک کنید و ضمن حفظ سازمانیافتگی، در دام اعتمادبهنفس کاذب نیفتید! برای موفقیت، در وهله نخست باید بپذیرید که مدیریت منابع انسانی در کسبوکارهای کوچک، تابع قواعدی لازمالاجراست؛ قواعدی که پیاده سازی آنها، مستلزم شناخت است.